Uluslararası Günümüzde İslami İlimler Algısı Sempozyumu II: İslâmî İlimlerde Yeni Usul Arayışları

Yaklaşık iki asrı aşkın bir süredir çeşitli sebeplerle İslâmî ilimlerde yeni usul arayışları; Kur’an’ı ve sünneti yeniden yeni bir usûl ile anlama ve yorumlama çabaları olmuş, din anlayışımıza dair yeni teoriler ortaya atılmıştır. Klasik usul anlayışının terk edilmesi, makâsıt, maslahat, örf ve sosyoloji temelli usul önerileri yapıldığı gibi Kur’an ve sünnetin tarihselliğini dile getirerek tarihselci bir bakış açısıyla onları yorumlamayı savunanlar da olmuştur. Klasik vahiy anlayışını terk ederek yeni vahiy anlayışları ileri süren teoriler olduğu gibi sünneti terk edip sadece Kur’an’ı esas alan bir din anlayışını benimsememiz gerektiğini savunanlar da vardır. Modern bilimlerden yararlanılarak bilgi, evren ve din anlayışımızda değişiklikler yapılmasını öneren yaklaşımlar da vardır. Ayrıca toplumda dine bağlılığı yeniden canlandırmak için yeni yöntem ve ihya arayışları da devam etmektedir. Bütün bu süreçte İslâmî ilimlere ilişkin birçok kavramda anlam kaymaları ve değişimleri de gözlemlenmektedir. Söz konusu yeni usul arayışları fıkıh, tefsir, hadis ve kelâm başta olmak üzere hemen hemen tüm İslâmî ilimlerde konuşulup tartışılmaktadır.
İşte, İslâmî ilimlerdeki bu yeni usul arayışlarının sebeplerinin, ileri sürülen teorilerin, onların İslâmî ilimlere ne kazandırdığının veya kaybettirdiğinin, olumlu ve olumsuz yönlerinin, ilim âlemindeki ve toplumdaki karşılığının, sonuçlarının, ne derece sağlam yöntemler olup olmadığının, somut çözüm önerileri sunan usuller olup olmadıklarının, kabul edilebilecek veya edilemeyecek yönlerinin, gerçekten yeni usul arayışlarına ihtiyaç bulunup bulunmadığının incelenip tartışılması gerektiğini düşünerek bu sempozyumu düzenleme ihtiyacı hissettik.
Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi, Bayburt Üniversitesi ve Karabük Üniversitesi İlahiyat fakültelerinin işbirliği ile düzenlenen Uluslararası Günümüzde İslâmî İlimler Algısı Sempozyumunun birincisi “sünnet algısı” üzerine yapılmıştı. İkincisi düzenlenecek bu sempozyumda ise fıkıh, tefsir, hadis, kelâm, tasavvuf ve İslâm tarihi alanlarındaki “yeni usûl arayışlarını” değerlendiren incelemeler ile ilim âlemine katkı sunulmasını bekliyoruz.